GÓC NHÌN TÂM ĐIỂM: MĨ – IRAN Chuyện xoay quanh cái mỏ Dầu!!

Thị trường Forex trong những năm vừa qua đều “mở hàng” sau kì nghỉ lễ dài ngày theo cái cách gần như không thể nào bất ngờ hơn. Còn nhớ cú Flash Crash năm ngoái khiến USDJPY giảm hơn 400pips vẫn chưa nguôi ngoai thì năm nay Trump lại quyết định một bước ngoặc lớn khi cuối tuần rồi Trump hạ lệnh máy bay Drone bắn tổng cộng 04 hỏa tiễn vào xe của thủ lĩnh Hồi Giáo – kẻ đứng đầu cuộc tấn công vào Đại sứ Quán Mĩ cuối năm 2019. Cả 04 quả tên lửa đều không trượt phát nào vào chiến xe SUV của Thủ lĩnh Hồi Giáo khi gần gần đến phi trường Baghdad International Airport. Cả Thủ Lĩnh Mohammed Ridha cùng sáu thành viên đều bị hạ.

GOLD, JPY, CHF và kể cả Dầu nhanh chóng phản ứng tăng mạnh vì lo ngại rủi ro (nhất là ngay đầu năm). Chuyện gần như sẽ chẳng có gì nếu cuộc oanh tạc trên không “lỡ” giết chết luôn cả Thiếu Tướng Qasem Soleimani – Chỉ huy lực lượng Quds Iran, sư đoàn quân sự hoạt động bí mật ngoài lãnh thổ Iran.

Căng thẳng nhanh chóng leo thang khi lần đầu tiên Iran treo cờ đỏ trên nóc Nhà thờ Hồi Giáo như một hồi chuông báo hiệu chiến tranh cần kệ. Phía Trump cũng không ngại ngần đáp trả rằng sẽ phản pháo nếu Iran có hành vi báo thù. Động thái đôi bên khiến GOLD GAP hơn 30 giá vào đầu tuần rồi, OIL bật tăng vượt gần 65$/thùng. Căng thẳng nhanh chóng lây lan qua khía cạnh Chính trị khi Iran Quốc Tang tướng Qassem Soleimani 03 ngày vì vị tướng này thuộc về nhà nước Iran và có tầm ảnh hưởng rất lớn với Quốc gia này – Người được coi là Anh Hùng Dân tộc. Việc này không giống như việc giết các tướng Osama bin Laden của mạng lới Al Qaida và Abū Bakr al-Baghdadi của ISIS – đều thuộc mạng lưới khủng bố, khi 2 người này bị giết không ảnh hưởng lớn đến thị trường, còn đây là một nhận vật chính thống nhà nước nên căng thẳng Chính trị leo thang.

Và chuyện gì đến cũng đến khi Iran phản pháo bằng hai loạt tên lửa vào căn cứ quân sự Mĩ vào sáng nay khiến GOLD vượt mốc $1600, OIL xác lập đỉnh mới 65.67. Hiện dòng tài sản trú ẩn an toàn và Chứng khoán đã quay lại đúng thời điểm bắt đầu tăng vì động thái đáp trả có phần yếu đuổi của Trump rằng mọi việc vẫn ổn và hứa hẹn trong đêm nay sẽ công bố quyết định chính thức.

Nhưng giờ là lúc chúng ta cần tập trung bóc tách nguyên do sâu xa dẫn đến hệ quả như hiện tại để nhằm nhận định tương lai sắp tới. Đầu tiên phải nhắc đến Mĩ bắt đầu “cà khịa” Iran từ đợt tháng 09/2019 kể từ lúc vụ Saudi khiến Dầu bật tăng về 63$/thùng. Hơn nữa, ở góc độ lợi ích kinh tế việc Mĩ “đánh úp” chỉ để xoay quanh việc nguồn lợi về Dầu ở Iran kể từ khi quốc gia này phát hiện ra một mỏ Dầu mới có trữ lượng 22,2 tỷ thùng khiến sự lo ngại về việc thao túng giá Dầu có thể dẫn đến vì Iran còn là thành viên sáng lập OPEC (cần biết Iran là quốc gia có trữ lượng Dầu thứ tư và trữ lượng khí đốt đứng hai thế giới).

Ở một diễn biến khác Nga năm nay lại không gây chuyện với khối Europe xoay quanh vấn đề khí đốt, thay vào đó lại bắt tay với NATO. Một cách vô tình nào đó trở thành “đồng minh gián tiếp” với Mĩ, khuynh hướng đứng ngoài vụ khói lửa này vì suy cho cùng khi Dầu tăng giá, quốc gia hưởng lợi nhất sẽ là Nga. Như vậy, một đối trọng đáng gờm đã bàng quang ngoài cuộc, Mĩ sẽ không quá lo ngại vì có người “thừa nước đục thả câu”.

Như vậy, việc “vô tình” giết chết tướng Iran khi quốc gia này “vô tình” tìm thấy được Dầu mỏ thật sự có phải là “vô tình” hay là Mĩ muốn kiềm hãm cuộc chơi Dầu hỏa？ Nếu thế Trump mới là người mong đợi sự trả đũa từ phía Iran hơn bất kì ai khác. Nhưng sự trả đũa này phải bắt nguồn từ quân đội chính quy của Iran chứ không hẳn là phía phiến quân như sáng nay. Bởi lẽ nếu Iran phản pháo sẽ là cái cớ để Mĩ lôi 29 quốc gia trong khối NATO nhập cuộc, hiện Anh – Pháp – Đức và các quốc gia khối EU đã đồng loạt lên án vụ tấn công của Iran. Còn nói về việc Mĩ “bem” Iran thì quá dễ dàng vì sự tương quan lực lượng đôi bên quá lớn.

Chỉ là cách “hạ màn” câu chuyện Mĩ - Iran của Trump không thể nào nhẹ nhàng và “nhân hậu” hơn trong đêm qua khiến dòng tài sản trú ẩn an toàn và OIL sấp mặt. Khi Trump không có ý định sử dụng vũ lực và quân sự, thay vào đó sẽ áp dụng các lệnh trừng phạt kinh tế lên Iran và “mời” NATO nhập cuộc. Với lời mời gọi có phần có cánh như thế này quả thực khá khó để NATO đứng yên. Như vậy vụ cái “mỏ dầu” coi như tạm yên và Trump gần như đã đạt được mục đích của mình.

Ngoài việc kiềm hãm cuộc chơi về Dầu, động thái này của Mĩ gần như còn trúng tiếp 02 “con nhạn” khác là Tradewar và FED.

Nói về Tradewar trước, Phase1 gần như đã thành công khi 15/01 sắp tới sẽ chính thức kí kết. Thị trường đang hướng đến Phase2 tiếp theo sẽ diễn biến như thế nào？ Dễ dàng nhận ra ở thời gian gần đây phía Trung tỏ ra khá “lép vế” trước Tradewar. Việc nhắm thẳng vào giá Dầu càng khiến Mĩ giữ được vị thế cao hơn trong thương thuyết vì Trung là xưởng sản xuất của thế giới. Dầu tăng giá sẽ khiến tổn thất ở khiến cạnh kinh tế sẽ tổn thất nặng và rất khó duy trì được cán cân thăng bằng trong Tradewar. Rõ ràng, khi Nga đứng ngoài, giá Dầu sẽ không còn quá quan ngại về việc chịu áp lực giảm do xả hàng.

Riêng phần FED, Trump là người gây áp lực liên tục buộc FED phải hạ lãi suất và Powell gần như đã cố gắng hết sức khi liên tục hạ lãi suất trong năm 2019 vừa rồi. Thế nên để kì vọng FED sẽ can thiệp sâu vào chính sách lãi suất như năm rồi sẽ khá khó. Vụ việc Mĩ – Iran vô hình gây áp lực gián tiếp khiến FED lại phải “đau đầu” khi cần phải thay đổi đáng kể các đánh giá và dự báo về tốc độ tăng trưởng cũng như mức lạm phát 2020. Cụ thể, thị trường tin rằng ở năm 2020 bầu cử này khá khó để FED cắt giảm lãi suất nhưng khủng hoảng Trung Đông FED sẽ khó làm ngơ được. Dù được bán cái qua NATO rồi nhưng các lệnh trừng phạt kinh tế vẫn khiến FED đau đầu trong việc điều chỉnh chính sách. Thị trường đang đặt cược vào một đợt hạ lãi suất ở tương lai gần sắp tới. Dự báo mức lãi suất sẽ là 1.3% (thay vì 1.5%-1.75% hiện tại). Sẽ rất khó sau quý II FED hạ lãi suất do cận kề vụ bầu cử do đó dự báo này khá có cơ sở. Cũng có thể FED sẽ bơm thanh khoản thay vì hạ lãi suất, như thế FED đang là cán cân quan trọng tác động đến GOLD và OIL ở hiện tại.

Quả thực, nước cờ này của Trump ngoài việc khiến toàn thể Market ngã ngửa vì Câu chuyện đầu năm lại “Nhất cử Tam tiện!”

LỮ TIÊN SINH